Yatırım Teşvik Sistemi Destek Kalemleri
Paylaş
Türkiye’de 30 Mayıs 2025 tarihli 9903 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yatırım teşvik sistemi önemli ölçüde yenilendi. Yeni düzenleme; Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi, Sektörel Teşvik Sistemi ve Bölgesel Teşvikler olmak üzere üç temel bileşen üzerine kuruluyor . Bu yeni sistem, proje bazlı teşvik uygulamaları ve yeşil/dijital dönüşüm odaklı yaklaşımla daha seçici bir yapıya sahip. İşte yatırım teşvik belgesinin yeni sistemde sunduğu başlıca destek unsurları:
KDV İstisnası
Yatırım teşvik belgesi kapsamında yurt içinden veya yurt dışından temin edilecek makine‑teçhizat ile yazılım ve gayri maddi hak satış ve kiralamaları için katma değer vergisi alınmıyor. İmalat ve turizm sektörlerinde belge kapsamındaki bina‑inşaat harcamaları için de 31 Aralık 2025’e kadar KDV istisnası uygulanıyor. KDV istisnası, nakit akışını rahatlatan önemli bir avantaj sağlıyor.
Gümrük Vergisi Muafiyeti
Teşvik belgesi kapsamındaki ithal makine ve teçhizattan gümrük vergisi tahsil edilmiyor. Ancak 29 Haziran 2021’den itibaren düzenlenen belgelerde, resmi listede yer alan bazı makine/teçhizat için muafiyet uygulanmıyor ve bu cihazlar kullanılmış ya da yenilenmiş olarak da teşvik belgesi kapsamına alınamıyor.
Vergi İndirimi
Yatırım proje sürecinde gelir veya kurumlar vergisi, yatırıma katkı tutarı tamamlanıncaya kadar indirimli uygulanıyor. Yeni sistemde vergi indirimi oranları programlara göre değişiyor: Teknoloji Hamlesi ve Yerel Kalkınma programlarında %50, Stratejik Hamle’de %40, Öncelikli Yatırımlar’da %30 ve Hedef Yatırımlar’da %20’ye kadar kurumlar veya gelir vergisi indirimi sağlanabiliyor.
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
Yatırımın sağladığı ek istihdam için ödenecek sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete denk gelen kısmı devlet tarafından karşılanıyor. Bu destek, bölgeye göre 8 yıla kadar uzatılabiliyor ve deprem bölgesi olarak tanımlanan 6. bölgede 12 yıla kadar uygulanabiliyor.
Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği
Yalnızca 6. bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için geçerli olan bu unsurda, ilave istihdama ait sigorta primi işçi hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı 10 yıl boyunca devletçe ödeniyor. Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenen stratejik yatırımlar için de uygulanabiliyor .
Faiz veya Kâr Payı Desteği
Teşvik belgesi sahibi yatırımcılar, en az bir yıl vadeli yatırım kredilerinin sabit yatırım tutarının %70’ine kadar olan kısmı için kullanılan kredi faizinin veya kâr payının belli bir yüzdesinin devlet tarafından karşılanmasını talep edebiliyor Bu destek, 3., 4., 5. ve 6. bölgelerdeki bölgesel ve öncelikli yatırımlar ile stratejik yatırımlar için uygulanıyor. Kesikli Hukuk Bürosu, destek oranının Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası politika faizine göre %40’a kadar çıkabildiğini ve destek tutarının yatırımın %20’sini veya 240 milyon TL’yi geçemediğini aktarıyor.
Makine Desteği – Yeni Destek Unsuru
2025 kararının en yenilikçi unsurlarından biri makine desteği. Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi kapsamındaki yatırımlarda, birim fiyatı 2 milyon TL’nin üzerinde olan makine ve teçhizatın bedelinin %25’i devlet tarafından nakit olarak ödeniyor . Destek tutarı sabit yatırım tutarının %15’ini aşamıyor; Teknoloji Hamlesi ve Yerel Kalkınma programlarında azami 240 milyon TL, Stratejik Hamle programında ise 180 milyon TL olarak sınırlandırılmıştır . Makine desteği tercih edildiğinde faiz/kâr payı desteği uygulanmıyor.
Yatırım Yeri Tahsisi
Stratejik, bölgesel veya öncelikli yatırımlar için kamu arazilerinden yatırım yeri tahsisi yapılabiliyor. Tahsisler Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesindeki Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nün belirlediği usul ve esaslar çerçevesinde gerçekleştiriliyor. Arazi maliyeti yüksek bölgelerde bu destek yatırımcıya önemli bir avantaj sağlıyor.
KDV İadesi
Sabit yatırım tutarı 500 milyon TL’yi aşan stratejik yatırımlarda, yatırımın bina‑inşaat harcamaları için ödenen KDV’nin iadesi sağlanabiliyor. Bu destek, büyük ölçekli yatırımlarda ciddi bir maliyet avantajı sunuyor.
Bölgesel Sigorta Primi Desteği
Yeni sistemde bölgesel teşvikler kapsamında, Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi ve Sektörel Teşvik Sistemi programları için sigorta primi işveren hissesi desteği veriliyor. 6. bölgede (deprem bölgesi) gerçekleştirilecek yatırımlara ek olarak sigorta primi desteği de sunuluyor.
Sonuç
Yeni yatırım teşvik sistemi; üretimi, istihdamı ve yerli teknolojiyi destekleyen kapsamlı bir destek paketi sunuyor. Gümrük ve vergi avantajlarının yanı sıra faiz/kâr payı veya makine desteklerinin varlığı, şirketlerin finansman maliyetlerini ciddi ölçüde azaltıyor. Ayrıca, yatırım yeri tahsisi ve bölgesel sigorta primi destekleri, özellikle Anadolu’daki yatırımlar için önemli fırsatlar yaratıyor. Yatırım teşvik belgesi almayı planlıyorsanız, hangi programın size uygun olduğunu belirleyip, destek unsurlarından yaralanma konusunda Suidea olarak yanınızdayız. Sistem 31 Aralık 2030’a kadar geçerli olacak; dolayısıyla önümüzdeki birkaç yıl, teşviklerden en iyi şekilde faydalanmak için ideal bir zaman dilimi.